Sinds deze zomer bevindt de voetbalcarrière van Nederlands grootste voetbaltalent Mohammed Ihattaren zich in een impasse. In de zomer vertrok hij door de achterdeur van PSV naar Juventus. Die verhuurde hem direct aan Sampdoria. Daar speelde hij tot nu toe geen minuut. Inmiddels is hij terug in Nederland. Ogenschijnlijk vanwege privé omstandigheden. Maar de kans is groot dat de club na anderhalve maand al op hem is uitgekeken.
Nog maar 2 jaren geleden debuteerde Ihattaren in het eerste van PSV onder de toenmalige trainer Mark van Bommel. Met zijn 17 jaren werd hij al snel een bepalende speler. Op advies van van Bommel en in verleiding gebracht door de getoonde interesse van bondscoach Ronald Koeman koos Ihattaren voor het Nederlands elftal. Ihattaren is sinds lange tijd de eerste Nederlander met Marokkaanse roots die voor Nederland koos en niet voor Marokko.
Ihattaren beleefde onder Van Bommel zijn grote doorbraak bij PSV en in de eredivisie. Als trainer was hij een grote steun en toeverlaat toen de middenvelder in oktober 2019 zijn vader verloor. Er bestond dan ook een sterke onderlinge klik tussen de trainer en het supertalent. Ihattaren was dan ook niet blij toen van Bommel in januari 2020 ontslagen werd. De onderlinge klik die hij had met van Bommel had hij daarna niet met de nieuw aangestelde Duitse trainer, Roger Schmidt. Het talent dat twee jaar geleden werd overgehaald om voor Oranje te kiezen en wiens marktwaarde steeg naar twintig miljoen euro, zakte onder de Duitse trainer volledig weg. Dat ligt natuurlijk niet alleen aan de trainer. Ihattaren ging zich na een aantal goede wedstrijden steeds meer als vedette gedragen en riep daarmee wrevel op binnen de club. Zo kocht hij voor zichzelf op zijn 18e verjaardag een Audi R8 van 198 duizend euro en postte dat pontificaal op Instagram. Het levert hem veel kritiek op in een periode waar de club de supporters vraagt om mee te denken over bezuinigingen als gevolg van de Corona-beperkingen. Als hij een aantal malen niet op tijd op de training verschijnt en zich volgens de trainer niet voldoende inzet tijdens de trainingen wordt hij tijdelijk uit de selectie gezet. Met uiteindelijk een vertrek uit Eindhoven deze zomer.
Ihattaren is niet de eerste talentvolle tiener die zijn omgeving door zijn onhandelbare karakter tot wanhoop brengt. Foppe de Haan was in 2006 en 2007 uitermate succesvol als bondscoach van Jong Oranje. Van hem is bekend dat hij als trainer kan lezen en schrijven met jonge toptalenten. ‘Jonge talenten moeten duidelijke doelen hebben en weten wat er voor nodig is om die te bereiken. Daarnaast hebben ze zelfkennis nodig om die top te bereiken. Als ze in staat zijn te reflecteren op hun sterke en minder sterke eigenschappen hebben ze een kans de top te bereiken. Voor jonge toptalenten is het niet eenvoudig om zich aan te passen aan de professionele wereld waarin zij voortdurend in het brandpunt van de belangstelling staan. Jeugdspelers worden door mooie contracten te snel geïsoleerd van het gewone leven en krijgen de indruk dat andere mensen hun knechten zijn. Het ontbreekt daarnaast aan verantwoordelijkheidsgevoel. Ik heb geen hekel aan vedettes maar iedereen moet wel een beetje inde pas lopen’.
Bij de verhalen over toptalenten komt bij Foppe de Haan vrij snel de naam van Royston Drenthe naar boven. In een anekdote schetst de Haan hoe Drenthe zich buiten de groep stelt tijdens de Olympisch Spelen van 2008. De selectie van Jong Oranje kijkt op dat moment naar een scherm in afwachting van de 100 meter vrije slag van Pieter van den Hoogenband. Nederland en de staf en de spelers van Jong Oranje, dat zich in China heeft gekwalificeerd voor de kwartfinales, willen niets missen. Alleen Royston Drenthe is niet geïnteresseerd. Hij is de sterspeler van Jong Oranje dat het jaar daarvoor in Nederland Europees Kampioen is geworden. Het leverde hem een transfer op naar Real Madrid. De Haan spreekt Drenthe aan en geeft aan dat hij niet begrijpt dat Drenthe niet meekijkt naar de race van van den Hoogenband. De Haan ergert zich aan de opstelling van Drenthe omdat hij zich op deze manier buiten de groep plaatst. Die opmerking van de Haan doet Drenthe weinig. Hij heeft op dat moment meer belangstelling voor andere zaken. En per slot van rekening is hij toch de ster? De Haan stelt vast dat hij in een andere wereld zat. ‘En dat is niet de mijne’ zo vervolgt de Haan zijn verhaal. ‘Hij was op dat moment niet voor rede vatbaar. Voor mij was het vanaf dat moment over. De omgeving speelt bij jonge talentvolle spelers en cruciale rol. Met alleen ‘ja-knikkers’ kun je het schudden. Je hebt mensen nodig die oprecht in je geïnteresseerd zijn, maar je ook met beide voeten op de grond zetten. En uiteindelijk moeten ze het zelf doen’ aldus Foppe de Haan.
Ook Ibrahim Affelay, Oranje-international van Marokkaanse afkomst, met 53 interlands achter zijn naam, maakt zich zorgen over de situatie rond Ihattaren. Hij benadrukt de noodzaak van reflectie. ‘Wat bij mij is blijven hangen is de opmerking van Mo dat hij niet wist wat het inhield om professional te zijn. Er zijn genoeg mensen in zijn omgeving maar kennelijk is er niemand die hem de waarheid vertelt. Op dit moment is hij slecht bezig. Als hij de handschoen niet oppakt komt zijn veelbelovende toekomst nooit van de grond’.
Leiderschap is dienend zijn aan de opdracht maar ook aan jouw mensen. En dat laatste houdt in dat je oog hebt voor hun ontwikkeling. Voor trainers en coaches in de topsport zijn deze uitgangspunten nogal eens strijdig. Kiezen voor de korte termijn en de resultaten? Of tijd en inspanning investeren in de persoonlijke ontwikkeling van jonge, onvolwassen talenten? Dat laatste houdt dan wel in dat je geduld hebt, bereid bent in gesprek met hen te gaan en hen vooral de weg te wijzen in hun ontwikkeling. Misschien is een overgang naar het VfL Wolfsburg van van Bommel de enige uitweg voor Ihattaren in deze situatie.
En wat gaat hij dan doen als van Bommel volgende maand wordt ontslagen? Ihattaren zal aan zijn eigen scherpe kantjes moeten werken en als hij dat niet kan dan moet hij daar mee geholpen worden. En niet door Schmidt, want die heeft kennelijk ook een blinde vlek om met zo’n jongen om te gaan.