Iedereen die een training of presentatie van ons heeft meegemaakt, kent het plaatje van de weegschaal. Het is een weergave van het concept waar Mission Command als sturingsfilosofie voor staat. Alignment en autonomy hebben hierin een belangrijke rol. Een sturingsfilosofie waarbij de leiding alignmentaangeeft ‘wat’ en ‘waarom’ er moet worden bereikt, maar de wijze waarop de uitvoerende niveaus dat uitvoeren, het ‘hoe’, zo laag mogelijk in de organisatie delegeert. De balans tussen eenheid van inspanning (sturing en alignment) en vrijheid van handelen (autonomy) wordt gegarandeerd door een commanders intent; een gezamenlijke doelstelling. Met een commanders intent geeft de leiding in een korte, kernachtige en persoonlijke uitdrukking, weer wat het doel is (purpose), op welke wijze men dit denkt te bereiken (method) en wat het gewenste resultaat (endstate) van de opdracht is.

Een duidelijk commanders intent geeft de kaders aan waarbinnen de uitvoerende niveaus geacht worden hun opdracht uit te voeren. Van de uitvoerende niveaus  wordt eigenaarschap verwacht. Dat houdt in dat zij binnen de gegeven kaders blijven en handelen in de lijn van het commanders intent.

alignmentOok de matrix van de Aligned Autonomy van Henrik Kniberg is een bruikbare schematische weergave van de relatie tussen vrijheid van handelen en eenheid van inspanning. Henrik Kniberg werkte rond 2012 bij Spotify en gebruikte deze matrix  om de relatie tussen de alignment (uitlijning) en autonomie van teams   te beschrijven. Teamautonomie staat op de horizontale as en teamuitlijning op de verticale. Autonomie geeft aan in welke mate een team zijn eigen beslissingen kan nemen over het werk dat ze doen. Alignment (een beter woord dan uitlijning is er eigenlijk niet te geven in de Nederlandse taal), zegt iets over ‘een gemeenschappelijk doel hebben’ en daarmee in lijn blijven.

Linksonder in de matrix is sprake van een micro management cultuur. Weinig ambitie en gewoon doen wat er gezegd wordt. Linksboven in de matrix beschrijft een situatie waarbij er weliswaar een duidelijk gemeenschappelijk doel bestaat, maar dat er nog steeds weinig ruimte voor autonomie is. Medewerkers krijgen in detail te horen wat ze moeten doen. Dit in tegenstelling tot de situatie rechtsboven. Een situatie waarbij de leiding aangeeft ‘wat’ er moet worden bereikt, maar dat de teams het ‘hoe’ zelf kunnen invullen. In essentie is dit waar de Mission Command sturingsfilosofie voor staat. Rechtsonder in de matrix beschrijft een situatie waarbij de leiding niet echt duidelijk is over de richting, en waarbij teams feitelijk doen wat hun het beste lijkt. In deze situatie ontbreekt het ook aan synchronisatie tussen de teams onderling. Een situatie die het beste kan worden gekarakteriseerd als ‘vrijblijvendheid van handelen’.

Omdat Alignment noodzakelijk is voor het kunnen toepassen van Mission Command zal daarin geïnvesteerd moeten worden.

  • Op de eerste plaats houdt dat in dat de leiding duidelijk moet zijn over de richting van het bedrijf. In de communicatie moet meer nadruk op het ‘wat’ en ‘waarom’ komen.
  • Op de tweede plaats zal die richting verder moeten worden doorvertaald naar de lagere niveaus. Een proces dat niet uitsluitend top down kan worden gedaan, maar participatie in de besluitvorming van de verschillende niveaus vereist. Niet alleen om draagvlak voor de gekozen richting te verkrijgen, maar vooral ook omdat het mobiliseren van de denkkracht van de teamleden tot betere oplossingen leidt. In dat proces wordt dan ook duidelijk waar de verschillende horizontale verbanden bestaan tussen de verschillende teams en hoe daarop moet worden gestuurd.
  • Op de derde plaats door de vertaalde richting op alle niveaus concreet te maken met een commanders intent, volgens de purpose, method en endstate formule.