Extraversie wordt vaak gezien als voorwaarde voor de geschiktheid als leider. Van hen verwachten we dat ze actief de leiding nemen, zich profileren en krachtige besluiten durven nemen. Angela Merkel, al bijna 16 jaar Bondskanselier van Duitsland, is eerder het tegenovergestelde. Introvert, bescheiden en juist niet geneigd om op de voorgrond te staan.  Ze is zichtbaar wars van alle uiterlijk vertoon. Een verslaggever maakte eens een opmerking in haar richting dat hij 10 jaren geleden een foto van haar had gemaakt waarop te zien was dat ze in dezelfde jurk was gekleed. Haar antwoord daarop was even zakelijk als onverstoorbaar: ‘Ik heb een missie om het Duitse volk te dienen, niet om een model te zijn’.

Bescheiden leiders kennen hun sterke maar vooral ook hun zwakke punten. Ze hebben niet de behoefte om voortdurend in de spotlights te staan. Ze zijn veel minder bezig wat anderen van hen vinden en denken per definitie in het grotere geheel en minder aan hun eigen ego. Ze luisteren actief, zijn eerder op de langere termijn gericht en hebben daarom de neiging om samen te werken.

Het Amerikaanse blad Forbes bestempelde bondskanselier Merkel in 2015 als de meest invloedrijke vrouw van de wereld. De bedachtzame en degelijke leider van een politieke stabiel en economisch welvarend Duitsland; de onbetwiste aanvoerder van Europa. Een baken van beschaving en stabiliteit in een wereld die steeds complexer wordt en vooral door ego’s en autocratische leiders wordt gedomineerd. Tijdens de internationale grote crises manifesteerde zij zich als informeel leider van Europa. Waarbij ze zowel politiek, economisch en humanitair het initiatief nam.

Met de fameuze uitspraak ‘Wir schaffen das’ claimde zij het morele leiderschap tijdens de migrantencrisis van 2015. Het draagvlak voor haar vluchtelingenbeleid dreigde te verdwijnen toen, als gevolg van deze uitspraak, Duitsland overspoeld werd door migranten. Het kostte haar bijna haar politieke hoofd. De aanpak van het migratievraagstuk leidde niet alleen tot een verdeelde CDU, maar bracht ook de concurrent op rechts, Alternative für Deutschland, terug op het politieke toneel. Merkel hield haar partijgenoten tijdens een CDU-congres voor dat juist Duitsland met het oog op de eigen welvaart en de eigen geschiedenis een verantwoordelijkheid te nemen had. In de ogen van Merkel moesten zij zich ‘om meer dan de eigen sores bekommeren’. Tijdens de financiële crisis betoogde zij dat er geen alternatief voor de ingezette koers was. De euro moest kost wat kost worden gered. Anders zou er geen bestaansrecht meer voor Europa zijn. Ook met betrekking tot de klimaatcrisis schuwt zij de moeilijke antwoorden niet. ‘Het gaat niet alleen om de vrijheid van de mensen die nu leven, we dragen ook de verantwoordelijkheid voor de vrijheid van de toekomstige generaties’. Door haar optreden als crisismanager en het benadrukken van de Europese waarden is haar macht en aanzien alleen maar groter geworden.

Over enkele weken draagt Angela Merkel haar verantwoordelijkheid als Bondskanselier van Duitsland over. Het is vooral haar sobere, rechtschapen en bescheiden opstelling geweest die haar geloofwaardig heeft gemaakt. Zij heeft aangetoond dat wij in deze tijd onbaatzuchtige leiders nodig hebben die met een duidelijke visie het algemeen belang dienen en zo de achterban aan zich weten te verbinden.