‘Wanneer je een high performance organisatie wilt worden is continu leren een voorwaarde.’ Eén van de uitspraken van Arie van Dooijeweert die ik over dit onderwerp interviewde. Arie is reserve-officier bij de Luchtmacht en in het dagelijkse leven geeft hij leiding aan de Afdeling Vakbekwaamheid van de Veiligheidsregio Gelderland Zuid. Arie komt uit een ondernemersfamilie maar heeft lang geleden bewust voor de overheid gekozen omdat hij als mens graag een maatschappelijke bijdrage wil leveren aan de hogere doelen in onze maatschappij. Doelen zoals het verbeteren van de veiligheid. In dit interview een aantal tips vanuit zijn brede ervaring in het trainen van mensen.
Waar moet een training in een high performance organisatie aan voldoen?
“Een training in een high performance organisatie moet op de eerste plaats leuk zijn. Neem nou kinderen die het vaak niet naar de zin hebben op school. Dat komt onder andere omdat de fun ontbreekt en het onderwijs als ‘saai’ wordt ervaren. Maar je hebt ook de leraren die je je jaren later nog steeds kunt herinneren omdat die lessen leuk waren en ze je met hun verhalen inspireerden.
Daarnaast moet een training ook uitdagend zijn. Als het te makkelijk is dan haken deelnemers af maar ook als het te moeilijk is. Dan verdwijnt de motivatie. Als trainer zul je dus op de individuele verschillen en niveaus in een groep moeten inspelen.
Op de derde plaats is er de vorm. Speel in op de auditief of juist visueel ingestelde deelnemers. Varieer in leerstijlen die aansluiten op het individu en de groep. Een brandweerman die een uur naar powerpointpaaltjes moet kijken haakt na 10 minuten al af. Dat zijn toch vaak de doeners. Terwijl anderen juist meer intellectuele uitdaging nodig hebben.
Tot slot is er ook nog, zoals ik dat noem, het stiekem leren. Dat doe je door iemand een boek te laten lezen, een podcast te laten luisteren of een filmpje te laten zien. Of eens mee te lopen met een collega die ergens heel goed in is”.
Hoe creëer je een leercultuur in een high performance organisatie?
“Voor het creëren van een echte leercultuur zijn er in mijn visie drie zaken die je moet doen:
- Duidelijkheid verschaffen
Medewerkers moeten snappen waarom ze iets moeten leren. Waarom wil je een high performance organisatie worden en aan welk doel draagt ‘leren’ bij. Ze willen ook weten wat je in het dagelijkse werk met die training kunt. Vaak is ook een link te leggen met de waarden van jouw bedrijf. Wanneer bijvoorbeeld ‘professionaliteit’ of ‘vakmanschap’ belangrijke waarden zijn dan is continu leren daar een logisch uitvloeisel van.
- Uitstippelen van de juiste route
Voor mij is een gezamenlijke toekomstrichting, de missie, van essentieel belang. Het is belangrijk dat je die missie opstelt samen met je mensen. Dat je hen daarbij betrekt en hun input meeneemt. Vervolgens moet je die missie doorvertalen en operationaliseren naar de werkvloer. En als je dat gedaan hebt zie je welke (nieuwe) kennis en vaardigheden nodig zijn om invulling te kunnen geven aan de opgestelde toekomstrichting en om een high performance organisatie te worden. Dat motiveert om nieuwe dingen te leren. Dan zie je waar je het voor doet.
- Focus op de buitenwereld
Zeker in high performance organisaties die maatschappelijke meerwaarde willen leveren is het belangrijk dat je de nadruk legt op de ‘klant’. Wanneer mensen begrijpen dat het nodig is om te leren omdat ze daarmee weer meer toevoegen aan de maatschappij, aan hun ‘klanten’, dan zijn ze bereid weer nieuwe dingen te leren.
Punt 1 en punt 2 hebben tijd nodig. Daarom vind ik dat een leidinggevende minimaal 5 jaar op zijn/haar stoel moet blijven zitten. Op de eerste plaats om tijd te nemen om de opgestelde missie te operationaliseren en door te voeren in de dagelijkse praktijk. Op de tweede plaats omdat het ook heel gezond is vervolgens geconfronteerd te worden met het beleid dat je zelf hebt opgesteld.”
Ben je in de laatste jaren van je loopbaan niet uitgeleerd?
“Er wordt weleens gezegd dat ouderen niet meer hoeven te leren maar dat vind ik onzin. Ik vind het de verantwoordelijkheid van iedere leidinggevende in een high performance organisatie om mensen zich te laten ontwikkelen. Of ze nou jong of oud zijn, dat maakt niet uit. En ja, er zijn weleens mensen die de kont in de krib gooien en zich willen onttrekken aan het blijven leren. Overigens zijn dat zeker niet alleen ouderen in een organisatie. Dat zie je in alle leeftijdscategorieën. Wanneer dat gebeurt heb ik twee tips die mij altijd hebben geholpen mensen te motiveren om zich te blijven ontwikkelen.
- Start de dialoog
Ga het gesprek aan en achterhaal waar de weerstand zit. Is het angst, drukte, stress of spreekt het onderwerp niet aan? Andere redenen? Mijn ervaring is dat als je de echte oorzaak van het ‘niet willen’ hebt achterhaald en oprecht luistert en aandacht geeft mensen wel degelijk bereid zijn om te leren. Wellicht in een andere vorm of met een andere timing maar de meeste mensen willen best.
- Herijken
Ook in high performance organisaties zijn er mensen die, om wat voor reden dan ook, eens wat minder gemotiveerd zijn. Wanneer iemand in de laatste jaren van zijn loopbaan zit en het loopt even wat minder dan is het goed om eens te ‘herijken’. Om de tafel gaan en eens goed op een rijtje te zetten wat de medewerker de komende jaren wil en niet wil. Wat voor hem of haar nodig is om het werk leuk te laten blijven. Maar ook duidelijk te maken wat je als leidinggevende de komende jaren verwacht van de medewerker. Om uiteindelijk samen goede herijkafspraken te maken waardoor én de medewerker plezier blijft houden in zijn werk en de leidinggevende weet wat ie mag verwachten.
Je ziet inderdaad wel eens ‘ouderen’ op hun tandvlees lopen en op een bijna depressieve wijze aan het einde komen van een carrière. Natuurlijk heeft een werknemer ook zijn eigen verantwoordelijkheid. Maar wegkwijnende oudere medewerkers die niet meer willen leren zijn vooral het gevolg van slecht leiderschap.”
Wil jij ook bouwen aan een high performance organisatie? Daar eens over sparren? Neem dan contact met ons op. We denken graag met je mee.
